Rammstein

Rammstein is een Duitse metalband die naar eigen zeggen "tanzmetall" produceert, ofwel een synthese van progressive metal, industrial en techno, met enige gothic-invloeden. Rammstein beweert echter een volledig eigen (Duitse) stijl te hebben ontwikkeld. Zo zeggen gitarist Paul Landers en drummer Christoph Schneider in een interview op Pinkpop '97 dat er geen scene is, maar wel gelijksoortige bands. Hierbij wordt waarschijnlijk gedoeld op de Sloveense groep Laibach en de Duitse bands Eisbrecher, Megaherz en Die Krupps. In tegenstelling tot deze bands werd Rammstein wereldberoemd met hun muziek.

De zang wordt verzorgd door Till Lindemann en is te kenmerken als rauw, bot en dominant, hoewel het geen grunten is, een manier van zingen die voornamelijk bij death metal hoort. De gitaarmuziek bestaat vooral uit zeer zware elektrische stukken, en dient voornamelijk als motor van de muziek. Naast drums maakt Rammstein gebruik van een keyboard, dat in bijna alle nummers wordt ingezet. De muziek heeft veel raakvlakken met industrial. Rammstein heeft niet alleen harde nummers; hun oeuvre omvat ook tedere ballades zoals Seemann, Nebel, Ohne Dich, Stirb nicht vor mir en Ein Lied.

Bandleden
De band bestaat uit zes leden uit de voormalige DDR:

Till Lindemann (zang), geboren 4 januari 1963, vorige band: First Arsch
Richard Z. Kruspe (leadgitaar), geboren 24 juni 1967, vorige bands: Orgasm Death Gimmick, Die Firma, First Arsch solo-project: Emigrate
Paul Landers (ritmegitaar),geboren 9 december 1964, vorige bands: Feeling B, Die Firma, First Arsch
Oliver Riedel, bijnaam Ollie (basgitaar),geboren 11 april 1971, vorige band: The Inchtabokatables
Christian Lorenz, bijnaam Flake (keyboard),geboren 6 november 1966, vorige bands: Feeling B
Christoph Schneider, bijnaam "Doom" (drums),geboren 11 mei 1966, vorige bands: Feeling B, Die Firma

Biografie
Rammstein is opgericht in januari 1994 door gitarist Richard Zven Kruspe. In 1989 ontvluchtte hij het communistische Oost-Duitsland en kwam hij terecht in West-Berlijn, waar hij in 1991 zijn band Orgasm Death Gimmicks oprichtte. Toen de Berlijnse Muur viel, ging hij naar Schwerin waar een goede vriend van hem, Till Lindemann, werkte als mandenvlechter. Richard woonde in die tijd bij Oliver Riedel, die op dat moment bij de band The Inchtabokatables zat. Richard kon zich niet identificeren met de muziek die zij maakten en wilde iets met machines en harde gitaren. De drie begonnen toen met het nieuwe project.

Na lang proberen om teksten te schrijven, kwam Kruspe erachter dat dit te moeilijk was. Hij vroeg Till Lindemann of die er interesse in had, en na enig aandringen deed Lindemann mee. De vier schreven zich op goed geluk in bij een wedstrijd voor nieuwe bands, namen een demo (Schwarzes Glas) op en wonnen de wedstrijd. Een goede vriend, Paul Landers, die ze kenden van de band First Arsch, kreeg de demo ook te horen en wilde meteen meedoen. Ze hadden nu alleen nog een keyboardspeler nodig en dat werd Christian 'Flake' Lorenz.

In het begin waren veel teksten nog in het Engels zoals White Flesh, dat later als Weisses Fleisch in het Duits werd opgenomen. De band brak internationaal door toen David Lynch de nummers Rammstein en Heirate Mich gebruikte in zijn bizarre film Lost Highway uit 1997.

In de loop van 2006 was lead-gitarist Richard Kruspe bezig met zijn solo-project Emigrate. De rest van de band nam een sabbatjaar. Eind mei 2007 werd bekend gemaakt dat de bandleden bezig zijn met het schrijven van nieuwe nummers, maar dat ze in 2007 nog niet op het podium zullen verschijnen.

In 2009 kondigen ze aan dat er een nieuwe album op komst is en ook een reeks van 36 concerten. Op 6 december 2009 komt Rammstein naar het Gelredome in Arnhem, op 10 december 2009 staat Rammstein in het Sportpaleis te Antwerpen. Het concert voor Antwerpen was in minder dan 30 minuten uitverkocht.

De naam
Drie Italiaanse gevechtsvliegtuigen kwamen op 28 augustus 1988 in botsing bij een vliegshow op de luchtmachtbasis van de VS in Ramstein-Miesenbach, Duitsland. Ongeveer 80 toeschouwers kwamen daarbij om en honderden raakten gewond. In de volgende twee maanden liep het dodental op tot 69 personen.

De band veranderde de naam van de locatie, Ramstein, in Rammstein. "Rammstein" is geen officieel Duits woord, dus betekent letterlijk "rammende-steen". Zij kozen ervoor om het aan te passen, omdat de betekenis bij hun muziek scheen te passen. Het eerste nummer, "Rammstein", ging over de fatale vliegshow. Het nummer werd toen ongeveer 2 jaar verboden, de band mocht het dus niet live uitbrengen. Inmiddels is bekend gemaakt dat ze vanaf 9 november 2008 weer nieuwe nummers opnemen.

Thema's en kritiek

Concert van Rammstein met Apocalyptica in Milaan, 24 februari 2005De teksten van Rammstein gaan voornamelijk over macht, religie, militarisme, seks en sadisme. Rammstein zoekt, zoals de bandleden zeggen, naar een eigen Duitse stijl en is daarbij sterk beïnvloed door bands als Laibach en Kraftwerk. De groep zingt daarom ook vrijwel alleen in het Duits, in tegenstelling tot veel andere Duitse artiesten. De leden van de band stellen dat hun muziek voortkwam uit wat zij niet wilden: een zoveelste Amerikaans product neerzetten. Die opzet lijkt geslaagd en Rammsteins stijl slaat vooral sinds het album Mutter aan over de hele wereld.

Critici betichtten Rammstein van neonazistische sympathieën, onder meer door de originele cover van het album Herzeleid, die in het begin niet werd gebruikt maar later toch verscheen. Verder draagt men Rammsteins eigen Duitse stijl aan alsook het integreren van beelden van Leni Riefenstahl's propagandafilm Olympia in de videoclip van Stripped. Als reactie bracht Rammstein de single Links 2 3 4 uit, waarin wordt gezongen: "Sie wollen mein Herz am rechten Fleck / doch seh ich dann nach unten weg / da schlägt es in der linken Brust". Dat wil zeggen dat ze politiek links zijn ingesteld, aldus Kruspe, de gitarist van de band, in een interview. Overigens is het zeer onwaarschijnlijk dat Rammstein daadwerkelijk neo-nazistisch is, Rammstein zelf ontkent neo-nazistische sympathieën te hebben, en wil juist een discussie over de Duitse cultuur, de integratie van Oost-en West-Duitsland en het Duitse verleden starten. Bovendien hebben ze in de Family Values Tour samengewerkt met niet-blanke artiesten als Ice Cube, en is de ex-vrouw van Richard Kruspe, Caron Bernstein, joods.

Ook buiten Duitsland ontstond opschudding over de band. De Tsjetsjenen die een school in Beslan (Rusland) gegijzeld hielden zouden naar Rammstein hebben geluisterd op eigen stereoinstallatie's tijdens de gijzeling, om op deze manier bot en gewelddadig te blijven. Dit is echter niet door een onafhankelijke bron bevestigd. De Russische autoriteiten schijnen deze mythe minstens te hebben aangewakkerd. Ze zouden Rammstein immers "te aantrekkelijk" vinden voor "de onderste lagen van de Russische bevolking". Reeds in juli 2002 werd een optreden van Rammstein in Moskou afgelast vanwege de angst dat het skinheads zou aantrekken. Ook in de Verenigde Staten zorgde de band voor opschudding, en werd deze vooral berucht door de zogenaamde dildo-act(nummer: "Bück dich") tijdens een concert in Worcester. Bovendien zouden de leerlingen die verantwoordelijk werden gehouden voor drama's zoals dat van Columbine, door de muziek van Rammstein zijn geïnspireerd om hun moorden te plegen. De band beweert zelf dat hun muziek mensen niet kan aanzetten tot moorden en dat ze juist meeleven met de slachtoffers van deze misdrijven.

Aan de andere kant vormen misdaden voor Till Lindemann wel een inspiratie bij het schrijven van nieuwe nummers. Zo gaat het nummer Mein Teil over de Duitse internetkannibaal Armin Meiwes. Ook rampen vormen een inspiratiebron, zo is dalai lama geïnspireerd op de gebeurtenissen van vlucht 123 van Japanese Air. Deze stortte in 1984 neer in Japan, 30 minuten na het opstijgen. De ramp kostte aan meer dan 500 mensen het leven. Om de Japanse fans niet te shockeren werden de 38 seconden vóór het eerste nummer op de Japanse editie van Reise, Reise niet uitgebracht. Deze sectie bevatte de laatst opgenomen seconden van desbetreffende vlucht.

Rammstein maakt niet alleen maar Duitse nummers. Van de nummers Du hast en Engel zijn door Rammstein ook Engelstalige versies gemaakt, respectievelijk You have en Angel, deze nummers zijn op een speciale gelimiteerde editie van het album Sehnsucht uitgebracht. De covers Stripped (Depeche Mode) en Pet Sematary (Ramones) zijn volledig in het Engels gezongen. Op Reise, Reise staat het nummer Amerika, waarvan het refrein in het Engels gezongen wordt, en het nummer Moskou waarvan het refrein gedeeltelijk in het Russisch wordt gezongen. Op het album Rosenrot staat één Spaanstalig nummer: Te quiero puta (letterlijk: "Ik wil je, hoer", een betere vertaling is echter: "Ik hou van je, hoer").

Bijzonderheden
Rammstein staat ook bekend om zijn bijzondere optredens. De hoeveelheid vuurwerk en pyrotechniek die de band gebruikt voor haar optredens is enorm en levert elk concert spektakel op. Dit resulteerde in het verleden echter ook in een aantal ongelukken. Mensen werden soms met ademhalingsmoeilijkheden en droogteverschijnselen uit Rammstein-concerten gehaald, en ooit vloog door een grove fout een brandend projectiel de menigte in. Zulke incidenten mochten niet weer gebeuren en Rammstein zocht pyrotechnici. Uiteindelijk werd zanger Till Lindemann zelf professioneel pyrotechnicus. Hun optredens bleven vurig en dus bedachten fans een slogan die luidt: "Andere bands spelen, Rammstein brandt!", afgekeken van de slogan "Andere bands spelen, Manowar moordt!". Ook werd Rammstein beroemd omdat ze hun muziekinstrumenten in brand staken of tot ontploffing lieten brengen. De band stond bekend om nog meer gekke stunts tijdens haar optredens, zo werd er in een recent optreden in Stockholm met Segway PT's gestunt. Till Lindemann raakte tijdens dit concert gewond, waardoor optredens in Azië werden afgelast. Nog beroemder is de dildo-act waarbij sodomie werd gesimuleerd. Na een concert in Amerika moesten Till Lindemann en Flake hiervoor een nacht in de gevangenis doorbrengen. Niemand weet precies waarom Rammstein dergelijke acties uithaalt tijdens concerten, maar Kruspe beweerde dat ze het nodig vonden om spectaculaire toneelelementen en humor in hun concerten te brengen, omdat maar weinigen de Duitse lyrics van Rammstein kunnen verstaan. Toen een journalist van Humo hen echter vroeg of ze wel eens mensen ontmoet hadden die de humor van Rammstein niet begrepen, antwoordde Till Lindemann: "Humor? Wie meinen Sie, Humor?"

Ook bijzonder is dat hun muziek vaak gebruikt is voor films. Voorbeelden hiervan zijn xxx (Feuer frei!), The Matrix (Du Hast), Lilja 4-ever (Mein Herz brennt), Lost Highway (Rammstein en Heirate Mich), Resident Evil (Hallelujah), Resident Evil: Apocalypse (Mein teil), CKY2K (Du Hast), See No Evil (Mein Teil), Blade (Blade Remix), How High (Du Hast) en voor het TV programma Gammo, als intro een stukje uit Du Hast.

Het nummer Te Quiero Puta is te horen tijdens de opening en het einde van de show 'Het Kwaad' van de Nederlandse caberetier Hans Sibbel, alias Lebbis.

Genrenaam
Rammstein omschrijft zijn muziek als Tanzmetall (Duits voor dans-metal). De band heeft de naam bedacht voor zijn synthese van metal, industrial en techno met enige gothic-invloeden. De reden waarom Rammstein zijn muziek omschrijft als tanzmetall is dat de muziek doorgaans een beat kent, ofwel elektronisch ofwel zelf gespeeld op het drumstel. Deze beat zorgt voor dansbare ritmes in de verder metal-achtige muziek van Rammstein. Door de dansbaarheid van de muziek worden nummers van Rammstein ook in de meer populaire discotheken gedraaid. Dit heeft er mede toe bijgedragen dat de band zo'n succes heeft gekregen; ze wisten zowel traditionele metalfans als liefhebbers van house en andere dansbare muziek te trekken.