Hildegard Knef

Geboren in Ulm op 28/12/1925 - Overleden in Berlijn, 1 februari 2002
was een Duits actrice, schrijfster en zangeres. Ze wordt wel eens vergeleken met die andere Duitse diva, Marlene Dietrich, die in Amerika veel beter uit de verf kwam dan Knef. De vergelijking betreft vooral het type vrijgevochten, zelfbewuste vrouw. Zonder meer geldt Knef als een van de belangrijkste actrices van het naoorlogse Duitsland.

Ze volgde tijdens de oorlogsjaren een opleiding aan de filmschool in Babelsberg bij Berlijn. Daar deed ze haar eerste vriend op, een chef bij het filmbedrijf, met wie ze voor de Russen uit moest vluchten. Na toch te zijn opgepakt bleek de vriend tot haar grote schrik een beschermeling van Joseph Goebbels te zijn, een nazi uit de hogere kringen derhalve. Deze ongewilde nazi-connectie heeft een glanzende carrière van Knef in de Verenigde Staten verhinderd, hoewel ze er met haar rol in de Broadwaymusical Silk Stockings van Cole Porter wel succes had.

Knefs carrière begon in 1946 met Die Mörder sind unter uns, de eerste naoorlogse Duitse film. Zij speelde daarin de rol van Suzanna Wallner, die als overlevende uit een concentratiekamp geconfronteerd wordt met het door bombardementen en gevechten verwoeste Berlijn. In 1951 veroorzaakte een korte naaktscène in de film Die Sünderin een schandaal.

Een grote internationale filmcarrière was voor Hildegard Kneff, of 'Neff', zoals ze zich in de Verenigde Staten liet noemen, niet weggelegd, hoewel ze er wel veel moeite voor heeft gedaan. Ze ontpopte zich in de jaren 60 met haar zwaar doorrookte stem vooral als chanteuse; veel van haar liedteksten schreef ze zelf. Later gebruikte ze haar schrijftalent voor een tweetal boeken: het autobiografische Der geschenkte Gaul (1970), dat een veelgeprezen bestseller werd, en Das Urteil (1975). In dat laatste boek schrijft ze over kanker.

Knef zelf, die in interviews vrijmoedig over persoonlijke zaken sprak, heeft meer dan 20 jaar de kanker in haar eigen lichaam bestreden, werd 50 keer geopereerd, raakte verslaafd aan pijnstillende drugs en medicijnen, lag in 2001 drie weken in coma, raakte door alle behandelingen steeds vatbaarder en overleed uiteindelijk aan een longontsteking. Volgens eigen zeggen liet ze bij al haar ziek-zijn geen zelfmedelijden toe, en ging ervan uit dat ze pas dood zou gaan als het haar tijd was. Zij noemde dat 'het noodlot'. Tussen alle behandelingen door probeerde ze haar werk voort te zetten. In 1998 nog nam ze een CD op met jazz- en rocknummers en in 1990 verscheen een CD met de titel 17 millimeter.

Hildegard Knef, met een bewogen leven en drie huwelijken achter de rug, overleed op vrijdag 1 februari 2002 op de leeftijd van 76 jaar.